HIGROMETR

 

Jest jednym z urządzeń służących do określania wilgotności powietrza.Pierwsze próby zbadania zawartości pary wodnej w sposób wagowy przeprowadził Leonardo da Vinci około roku 1500. Jako materiał higroskopijny, zmieniający swoje właściwości pod wpływem wilgotnego powietrza, zastosował kulę z wełny lub bawełny. Kula absorbując wilgoć z otoczenia zwiększała swoją masę - wychylenia wagi wskazywały zmiany wilgotności otoczenia. Miernik był mało dokładny więc szukano innych materiałów higroskopijnych - pochodzenia organicznego (np. włosy ludzkie, tkanki zwierząt - jelita owiec, żabiej skóry, tkanki roślin - sznury lniane, konopie indyjskie, trawę morską itp.) oraz nieorganicznego (minerały - opal wodnisty, substancje chemiczne - sól kuchenna z domieszką tlenku glinu, kwas siarkowy, siarczan potasowy). Stosując jelita owiec utworzono urządzenie „przepowiadające pogodę” - tzw. higrometr holenderski, którego odpowiednikiem jest znany w Polsce „Góral i Góralka” – dwie lalki wychylające się w zależności od prognozowanej pogody.


Obecnie do wyznaczania wilgotności względnej powietrza używamy higrometrów i psychrometrów.•higrometry (z grec. hygros - wilgotny, mokry) - wykorzystujące zmiany własności pewnych substancji w wyniku zmiany wilgotności badanego ośrodka •psychrometry (z grec. psychros - zimny, chłodny) - składają się z dwóch termometrów (zwanych odpowiednio wilgotnym i suchym - zbiorniczek rtęciowy jednego z nich owinięty jest stale zwilżoną szmatką bawełnianą) 
Z uwagi na budowę jak również zastosowanie higrometry można podzielić na:

•włosowe,

•kompozytowe – połączenie bimetali i włókien syntetycznych,

•kondensacyjne, w których wykorzystano pomiar temperatury punktu rosy, tj. temperatury początku kondensacji pary wodnej na chłodnej powierzchni metalowej lub szklanej (lustra higrometru).

•absorpcyjne (grawimetryczne), w których pomiar polega na pochłanianiu pary wodnej z powietrza przez materiał absorbujący i wyznaczaniu wilgotności bezwzględnej. Jest to metoda skomplikowana i kłopotliwa, używana do wzorcowania innych urządzeń oraz w pomiarach laboratoryjnych.


Higrometry rejestrujące w sposób ciągły zmianę wilgotności powietrza to higrografy, a regulujące wilgotność powietrza to higrostaty (styki elektryczne wartości maksymalnej i minimalnej).


Najbardziej rozpowszechnioną grupą higrometrów są higrometry włosowe. Zasada działania jest następująca. Wykorzystywane jest tu zjawisko wydłużania się włosów ludzkich (lub nici syntetycznych) ewentualnie także kurczeniu się pasemek bawełnianych pod wpływem wzrostu wilgotności. Ta zmiana wywołuje przesunięcie wskazówki. Z podziałki odczytujemy wilgotność względną. Podstawową zaletą tego czujnika jest prostota obsługi. Dokładność pomiaru waha się w przedziale 4% – 7% dla zakresu pomiarowego 30 – 95 %. Zaletą jest również bardzo mały wpływ temperatury na krzywą wzorcowania. 

Higrometry z włosem ludzkim mają również wady:

- występowanie zjawiska histerezy,

- konieczność starannego odtłuszczenia włosów,

- zakres stosowania tylko w temperaturze dodatniej nie wyższej niż 60 oC ,

- konieczność okresowej regeneracji (wymiany) włosów.Higrometry z włókien syntetycznych mogą być stosowane w temperaturach poniżej 0oC do 120oC i nie wymagają regeneracji. 

Prosta i szybka kalibracja higrometru włosowego.Urządzenie wymaga „kalibracji” co ok. 2 miesiące. W tym celu należy owijać higrometr wilgotnym ale nie ociekającym wodą ręcznikiem i pozostawić na ok. 15 minut. Po tym czasie wskazówka powinna pokazywać 95%. Jeśli wartość jest inna, należy napiąć lub poluzować naciąg cięgna ( w higrometrach kompozytowych należy przekręcić  potrzeby „ustawiać” wskazówkę na 95%) - higrometr włosowy z uwagi na swoją stosunkowo dużą dokładność jest do dnia dzisiejszego używany

Pojęcia związane z wilgotnością i występujące w stacjach pogodyWilgotnością względną powietrza nazywamy masę pary wodnej w pewnej objętości powietrza do masy pary potrzebnej do nasycenia tej objętości w tej samej temperaturze.


Wilgotnością bezwzględną powietrza nazywamy masę pary wodnej zawartej w 1m3 powietrza.


Temperatura punktu rosy – jest to moment, w którym para przechodzi przez kondensację i zaczyna się skraplać. Punkt rosy określa się przy pomocy higrometru Daniela, drogą izobarycznego nasycenia pary w pobliżu ochładzanej stopniowo powierzchni metalu.

Temperatura, w której zachodzi zmiana stanu substancji w inny stan, lub przechodzenie z jednej fazy w drugą nazywamy temperaturą krytyczną. (Temperatury w których zachodzi skraplanie pary w ciecz-punkt rosy, podamy w części mówiącej o wilgotności powietrza).


Śledź nas na Facebooku